درس دوم:مصوت ها وانواع آن

مصوت هاي زبان تركي از دو نظر به دو دسته تقسيم مي شوند،
طريق اول بر پايه كوتاه يا بلند بودن هجا مي باشد،همانند آنچه كه در اكثر زبانها،مانند فارسي،عربي،انگليسي و غيره مي باشد،
به عنوان مثال مصوت "آ"در فارسي و عربي مصوت بلند(يا كشيده)محسوب مي شوند،اين نوع تقسيم بندي، بيشتر كاربرد در شعر دارد، تقسيم بندي نوع مصوت هاي فارسي و عربي همانند هم اند،از آن گونه شعر عروض كه فني به كامل عربي ست،به راحتي در شعر كلاسيك فارسي جا افتاده است.(فارسي و عربي شش مصوت دارند)

اما مصوت هاي تركي از نظر كوتاه يا بلند بودن هجا،مغاير با زبان فارسي وعربي است.به عنوان مثال مصوت"Aa" در تركي كوتاه است.اين، سرودن شعر كلاسيك تركي را به روش عروض عربي دشوار مي نمايد،حال آنكه درساير مصوت ها نيز گاهاً دو گانگي هجايي ديده مي شود،مانند مصوت"Üü".اين بحث مربوط به بخش دستور زبان نمي شود واز پردازش به آن خودداري مي نمائيم.
نوع دوم سنجش مصوت ها كه تا آخر درس نيز با آن سروكار خواهيم داشت،دسته بندي از نظر آهنگ مي باشد.اين نوع دسته بندي منحصر به زبان و مصوت هاي تركي ست،زبان آموزان عزيز بدون تمايز اين دو آهنگ،پيشبردي در يادگيري زبان تركي نخواهند داشت.

تقسيم بندي مصوت ها از منظر آهنگ،
دسته اول،گروهي كه نرم و يا صدايشان بم شنيده ميشود و آهنگ پاييني دارند.اين حروف 4 تا هستند؛
A,O,I,U

دسته دوم،حروفي كه صدايشان تيز و يا نازك و بعبارتي آهنگ بالايي دارند.5 تاي بعدي اين حروف ها هستند؛
Ə,E,Ü,Ö,İ